Zgodnie z art. 26 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład ma prawo do występowania z wnioskiem o założenie księgi wieczystej dla nieruchomości dłużnika zalegającego z opłatą należności z tytułu składek także wtedy, gdy dłużnikiem jest państwowa jednostka organizacyjna nie będąca jednostką budżetową.
Wystawione przez Zakład dokumenty stwierdzające istnienie należności z tytułu składek oraz jej wysokość są podstawą wpisu hipoteki do księgi wieczystej nieruchomości stanowiącej własność zobowiązanego. Jeżeli nieruchomość nie posiada księgi wieczystej, zabezpieczenie jest dokonywane przez złożenie tych dokumentów do zbioru dokumentów.
Dla zabezpieczenia należności z tytułu składek Zakładowi przysługuje hipoteka przymusowa na wszystkich nieruchomościach dłużnika. Podstawą ustanowienia hipoteki przymusowej jest doręczona decyzja o określeniu wysokości należności z tytułu składek, o odpowiedzialności osoby trzeciej lub o odpowiedzialności następcy prawnego.
Przedmiotem hipoteki przymusowej poza nieruchomościami dłużnika może być:
1) część ułamkowa nieruchomości, jeżeli stanowi udział dłużnika,
2) nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej dłużnika i jego małżonka,
3) nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej wspólników spółki cywilnej lub część ułamkowa nieruchomości stanowiąca udział wspólników spółki cywilnej - w przypadku gdy dłużnikiem jest spółka.
Przedmiotem hipoteki przymusowej jest również:
1) użytkowanie wieczyste, w tym budynki i inne urządzenia znajdujące się na użytkowanym terenie, stanowiące własność użytkownika wieczystego,
2) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
3) spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
4) prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej (prawo do lokalu mieszkalnego w domu budowanym przez spółdzielnię mieszkaniową w celu przeniesienia jego własności na członka spółdzielni),
5) wierzytelność zabezpieczona hipoteką.
Do hipoteki przymusowej określonej powyżej stosuje się odpowiednio przepisy o hipotece na nieruchomości.
Do hipoteki na rzecz Zakładu stosuje się odpowiednio przepisy ustawy - Ordynacja podatkowa, dotyczące hipoteki przymusowej.
Zgodnie z art. 36 Ordynacji podatkowej w zw. z art. 26 ust. 4 ustawy o sus hipoteka przymusowa jest skuteczna wobec każdorazowego właściciela przedmiotu hipoteki i przysługuje jej pierwszeństwo zaspokojenia przed hipotekami ustanowionymi dla zabezpieczenia innych należności, normy tej nie stosuje się, jeżeli przedmiot hipoteki przymusowej ustanowionej dla zabezpieczenia należności z tytułu składek jest obciążony hipoteką ustanowioną dla zabezpieczenia należności z tytułu kredytu bankowego, a także w sytuacji, gdy wierzytelność z takiego kredytu została zbyta na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych, w tym przypadku o pierwszeństwie zaspokojenia decyduje kolejność wniosków o dokonanie wpisów.
Zgodnie z dominującym obecnie poglądem orzecznictwa hipoteka ustanowiona na podstawie doręczonej decyzji Zakładu jest hipoteką przymusową kaucyjną zgodnie z art. 111 w zw. z art. 110 ustawy z dn. 06 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece. Podstawą do ustanowienia hipoteki przymusowej zwykłej stanowi wyłącznie tytuł wykonawczy, zgodnie z art. 109 w.w ustawy.
Zgodnie z art. 27 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych należności z tytułu składek są zabezpieczone ustawowym prawem zastawu na wszystkich będących własnością dłużnika oraz stanowiących współwłasność łączną dłużnika i jego małżonka rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych. Do zastawu tego stosuje się odpowiednio przepisy ustawy - Ordynacja podatkowa, dotyczące zastawów skarbowych. Wpisu w/w zastawów dokonuje się do rejestru zastawów skarbowych prowadzonego na podstawie art. 43 ustawy - Ordynacja podatkowa.
Zgodnie z art. 43 i 44 Ordynacji podatkowej:
Rejestry zastawów skarbowych prowadzone są przez naczelników urzędów skarbowych. Centralny Rejestr Zastawów Skarbowych prowadzi minister właściwy do spraw finansów publicznych.
Wpis zastawu skarbowego do rejestru dokonywany jest na podstawie doręczonej decyzji:
1) ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego;
2) określającej wysokość zobowiązania podatkowego;
3) określającej wysokość odsetek za zwłokę;
4) o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta;
5) o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej;
6) o odpowiedzialności spadkobiercy;
7) określającej wysokość zwrotu podatku.
Dla zobowiązań podatkowych powstających w sposób przewidziany w art. 21 § 1 pkt 1 (Zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania – takimi zobowiązaniami są należności z tytułu składek) podstawę wpisu zastawu skarbowego stanowi również deklaracja, jeżeli wykazane w niej zobowiązanie podatkowe nie zostało wykonane. Wpis zastawu skarbowego nie może być dokonany wcześniej niż po upływie 14 dni od upływu terminu płatności zobowiązania podatkowego.
Linki sponsorowane
DORADCA PODATKOWY * BIURO RACHUNKOWE tel. (061) 86-888-05 |
