Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych przewiduje składki na: ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenie rentowe, ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa tzw. ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, tzw. ubezpieczenie wypadkowe.
Podział ubezpieczeń na działy łączy się przed wszystkim z ustanowieniem odrębnej składki na poszczególne ubezpieczenia – składki emerytalnej, rentowej, chorobowej, wypadkowej - także ze zróżnicowaniem kręgu osób podlegających obowiązkowi ubezpieczeni w każdym z tych działów.
Składki emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe mają charakter obowiązkowy lub dobrowolny w zależności od tego, kim jest ubezpieczony.
Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają, osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (vide pyt. 23).
W drodze wyjątku od powyższej zasady nie podlegają ubezpieczeniu wypadkowemu:
1. bezrobotni pobierający zasiłek dla bezrobotnych,
2. osoby wykonujący pracę nakładczą,
3. żołnierze niezawodowi pełniący czynną służbę z wyłączeniem żołnierzy pełniących służbę wojskową w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego oraz żołnierzy pełniących okresową służbę wojskową
4. osoby przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierającymi zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego,
5. osobami pobierającymi świadczenia socjalne wypłacane w okresie urlopu oraz osobami pobierającymi zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia, a także osobami pobierającymi wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego albo w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie, wynikające z odrębnych przepisów lub układów zbiorowych pracy;
6. osoby mające prawo do dobrowolnego objęcia ich ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym
7. osoby podlegające obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu które po ustaniu ubezpieczeń kontynuują je dobrowolnie
8. osoby pobierające świadczenia szkoleniowe wypłacane po ustaniu zatrudnienia
9. osoby wykonujące parce na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z KC stosuje się przepisy o zleceniu jeżeli wykonują prace poza siedzibą lub miejscem prowadzenia działalności zleceniodawcy.
Składka na ubezpieczenie wypadkowe wynosi od 0,40 - 8,12 % (ustawa o ubezpieczeniu społecznym art. 22) podstawy wymiaru składki, w zależności od ryzyka wypadkowego, określonego dla poszczególnych stanowiska pracy czy zawodów przez przepisy szczególne (rozdział IV ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673 ze zm. i rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków.( Dz.U. 02.200.1692 )
(ZUS na swoich stronach podaje składkę 0,67 -3,60 % - zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia (Dz.U. 02.200.1692 )
Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby fizyczne w następujących okresach:
- pracownicy - od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku;
- osoby wykonujące pracę nakładczą oraz zleceniobiorcy - od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy;
- członkowie spółdzielni - od dnia rozpoczęcia wykonywania pracy na rzecz spółdzielni do dnia zakończenia jej wykonywania;
- osoby prowadzące działalność pozarolniczą - od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności;
- osoby współpracujące - od dnia rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej albo umowy zlecenia do dnia zakończenia tej współpracy;
- posłowie i senatorowie - od dnia nabycia prawa do uposażenia do dnia utraty tego prawa;
- stypendyści sportowi
- osoby wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania - od dnia rozpoczęcia wykonywania pracy do dnia zakończenia wykonywania tej pracy;
- bezrobotni - od dnia nabycia prawa do zasiłku, świadczenia integracyjnego lub stypendium do dnia utraty prawa do nich;
- osoby pobierające stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe- od dnia nabycia prawa do stypendium do dnia utraty prawa do niego;
- duchowni - od dnia przyjęcia do stanu duchownego do dnia wystąpienia z tego stanu, a w przypadku alumnów seminariów duchownych, nowicjuszów, postulantów i juniorystów - od dnia ukończenia 25 lat;
- żołnierze niezawodowi w służbie czynnej oraz osoby odbywające służbę zastępczą - od dnia powołania lub skierowania do tej służby do dnia zwolnienia z tej służby;
- funkcjonariusze służby celnej- od dnia nawiązania stosunku służby do dnia zwolnienia ze służby;
- osoby pozostające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego
- osoby pobierające świadczenia socjalne wypłacane w okresie urlopu oraz osoby pobierające zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia, a także osoby pobierające wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego albo w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie- od dnia nabycia prawa do świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego, wynagrodzenia przysługującego w okresie świadczenia górniczego lub w okresie stypendium na przekwalifikowanie do dnia utraty tego prawa;
- pobierający stypendium słuchacze Krajowej Szkoły Administracji Publicznej - od dnia uzyskania statusu słuchacza do dnia utraty tego statusu;
- osoby pobierające świadczenie szkoleniowe wypłacane po ustaniu zatrudnienia.- od dnia nabycia prawa do świadczenia szkoleniowego do dnia utraty tego prawa.
W pozostałe grupy ubezpieczonych i płatników opłacają składki zgodnie z art. 16 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, składki finansowane są, co do zasady, w całości z własnych środków, przez płatników składek.
Linki sponsorowane
DORADCA PODATKOWY * BIURO RACHUNKOWE tel. (061) 86-888-05 |
