Jakie podstawowe warunki musi spełnić osoba ubiegając się o rentę z tytułu niezdolności do pracy na podstawie przepisów ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych?
Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:
1. jest niezdolny do pracy,
2. ma wymagany okres składkowy i nie składkowy,
3. niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych i nieskładkowych wymienionych w ustawie albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Ad. 1. Za niezdolną do pracy ustawodawca uznał osobę, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu. Niezdolność do pracy może być częściowa i całkowita.
Częściowo niezdolna do pracy jest osoba, która utraciła w znacznym stopniu zdolność do pracy zgodnie z posiadanym przez nią poziomem kwalifikacji (dawna III grupa inwalidzka).
Za całkowicie niezdolną do pracy uważa się osobę, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (dawna II grupa inwalidzka).
Niezdolność do samodzielnej egzystencji jest orzekana w przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych (dawna I grupa inwalidzka).
Niezdolność do pracy zarówno częściowa i całkowita może być zakwalifikowana jako trwała lub okresowa. Trwałą niezdolność do pracy orzeka się, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy. Okresową niezdolność do pracy orzeka się, jeżeli według wiedzy medycznej istnieją rokowania odzyskania zdolności do pracy.
Renta stała przysługuje osobie, której niezdolność do pracy zostanie uznana za trwałą.
Renta okresowa przysługuje ubezpieczonemu, którego niezdolność do pracy ma charakter czasowy.
Oceny niezdolności do pracy oraz jej stopnia, ustalenia trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik ZUS. Od orzeczenia lekarza orzecznika przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej Zakładu, w terminie 14 dni od doręczenia orzeczenia. Sprzeciw wnosi się za pośrednictwem jednostki ZUS właściwej ze wzgl. na miejsce zamieszkania zainteresowanego. W tym samym terminie Prezes ZUS może zgłosić zarzut wadliwości orzeczenia i przekazać sprawę komisji lekarskiej. Komisja lekarska dokonuje oceny niezdolności do pracy i jej stopnia oraz ustala inne okoliczności wydaje orzeczenie. Orzeczenie lekarza orzecznika, co do którego nie zgłoszono sprzeciwu albo nie zgłoszono zarzutu wadliwości, albo orzeczenie komisji lekarskiej stanowi podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń. Nadzór nad wykonywaniem orzecznictwa o niezdolności do pracy sprawuje Prezes ZUS.
Ad. 2. Warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nie składkowy wynoszący łącznie co najmniej:
1 rok – jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,
2 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 lat do 22 lata,
3 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 lat do 25 lat,
4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 lat do 30 lat,
5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat – w tym przypadku okres 5 lat powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.
Warunek ten nie musi zostać spełniony, jeżeli niezdolność do pracy jest spowodowana wypadkiem w drodze do lub z pracy. Za wypadek w drodze do lub z pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana. Jednakże uważa się że wypadek nastąpił w drodze do lub z pracy, mimo że droga została przerwana, jeżeli przerwa była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekracza granic potrzeby, a także wówczas, gdy droga, nie będąc najkrótszą, była dla ubezpieczonego, ze względów komunikacyjny, najdogodniejsza. Za drogę do pracy lub z pracy uważa się oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu również drogę do miejsca lub z miejsca: 1) innego zatrudnienia, 2) zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych, 3)zwykłego spożywania posiłków, 4) odbywania nauki lub studiów.
Ad. 3. Warunek by niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych i nieskładkowych wymienionych w ustawie albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów nie ma zastosowania do ubezpieczonego, który udowodni okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.
Linki sponsorowane
DORADCA PODATKOWY * BIURO RACHUNKOWE tel. (061) 86-888-05 |
