czwartek, 27 sierpnia 2009

Zasiłek macierzyński.

Zasiłek macierzyński jako świadczenie przysługujące ubezpieczonemu na podstawie przepisów ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego:

1)     urodziła dziecko,

2) przyjęła dziecko w wieku do 1 roku na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia. Przepis ten stosuje się odpowiednio do ubezpieczonego.

3)     przyjęła dziecko w wieku do 1 roku na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej pełniącej zadania pogotowia rodzinnego. Przepis ten stosuje się odpowiednio do ubezpieczonego.

 W przypadku gdy prawo do zasiłku macierzyńskiego powstało w okresie urlopu wychowawczego, zasiłek macierzyński przysługuje za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, która przypada po porodzie.

Ponadto w razie śmierci ubezpieczonej lub porzucenia przez nią dziecka zasiłek przysługuje także ubezpieczonemu - ojcu dziecka lub innemu ubezpieczonemu, jeżeli przerwą zatrudnienie lub inną działalność zarobkową  w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka przysługuje przez okres ustalony przepisami Kodeksu Pracy jako okres urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

Wysokość zasiłku macierzyńskiego wynosi 100% podstawy jego wymiaru. Podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego ustala się na takich samych zasadach jak podstawę wymiaru zasiłku chorobowego.

Zasiłek macierzyński przysługuje również po ustaniu ubezpieczenia chorobowego jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży 1) wskutek upadłości lub likwidacji pracodawcy, 2) naruszeniem prawa stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu.

Ubezpieczonej będącej pracownica, z którą rozwiązano stosunek pracy w okresie ciąży z powodu likwidacji lub upadłości pracodawcy i nie zapewniono innego zatrudnienia przysługuje do dnia porodu zasiłek w wysokości zasiłku macierzyński.

W przypadku przedłużenia umowy o pracę z pracownicą w ciąży do dnia porodu – zasiłek macierzyński przysługuje po ustaniu ubezpieczenia.

Zasiłek macierzyński nie przysługuje(analogiczne stosowanie przepisów o zasiłku chorobowym):

Za okresy, w których ubezpieczony na podstawie przepisów o wynagradzaniu, zachowuje prawo do wynagrodzenia. Okresy te wlicza się do okresu zasiłkowego,

za okres urlopu bezpłatnego, tymczasowego aresztowania, odbywania kary pozbawienia wolności.

Linki sponsorowane

DORADCA PODATKOWY * BIURO RACHUNKOWE
Usługi księgowe, kadry i płace

ul. Grunwaldzka 38A/5, Poznań

tel. (061) 86-888-05

podatki@matysiak-kancelaria.pl

www.ksiegowa-poznan.pl

Zasiłek chorobowy

Zasiłek chorobowy jako świadczenie przysługujące ubezpieczonemu, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową na podstawie przepisów ustawy z dnia 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje ubezpieczonemu, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową w wymiarze 182 dni niezależnie od okresu podlegania ubezpieczeniu, od pierwszego dnia niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową (nie ma tzw. "okresu wyczekiwania", jak w przypadku zasiłku chorobowego wypłacanego z ubezpieczenia chorobowego. Pracownikom prawo do zasiłku chorobowego wypłacanego z ubezpieczenia chorobowego przysługuje bowiem dopiero za czas niezdolności do pracy trwającej łącznie dłużej niż 33 dni), ale nie przysługuje za okresy niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem lub choroba zawodową, za które ubezpieczony na podstawie odrębnych przepisów zachowuje prawo do wynagrodzenia, uposażenia, stypendium. Zasiłek chorobowy wynosi 100% podstawy wymiaru, tzn. kwoty będącej podstawą wymiaru na ubezpieczenie wypadkowe (która dla ubezpieczonych będących pracownikami stanowi otrzymywane wynagrodzenie) Prawo do zasiłku ustala oraz zasiłek ten wypłaca : 1) płatnik składek jeżeli jest zobowiązany do ustalania prawa do zasiłków w razie choroby i macierzyństwa i ich wypłaty; 2) ZUS w pozostałych przypadkach.

Linki sponsorowane

DORADCA PODATKOWY * BIURO RACHUNKOWE
Usługi księgowe, kadry i płace

ul. Grunwaldzka 38A/5, Poznań

tel. (061) 86-888-05

podatki@matysiak-kancelaria.pl

www.ksiegowa-poznan.pl

Zasiłek wyrównawczy, dodatek pielęgnacyjny, koszty leczenia


 

Zasiłek wyrównawczy - przysługuje ubezpieczonemu będącemu pracownikiem, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Zasiłek wyrównawczy przysługuje ubezpieczonemu będącemu pracownikiem ze zmniejszoną sprawnością do pracy, wykonującemu pracę: Zasiłek
jest uregulowany w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. 05.31.267).

w zakładowym lub między zakładowym ośrodku rehabilitacji zawodowej, u pracodawcy na wyodrębnionym stanowisku pracy, dostosowanym do potrzeb adaptacji lub przyuczenia do określonej pracy

jeżeli jego miesięczne osiągane podczas rehabilitacji wynagrodzenie jest niższe od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Zasiłek wyrównawczy stanowi różnicę między przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem  ustalonym według zasad obowiązujących przy  obliczaniu  podstawy wymiaru zasiłku  chorobowego, a miesięcznym wynagrodzeniem osiągniętym za pracę w warunkach rehabilitacji zawodowej.

O potrzebie przeprowadzenia  rehabilitacji zawodowej orzeka wojewódzki ośrodek medycyny pracy lub lekarz orzecznik ZUS.

Zasiłek wyrównawczy przysługuje przez okres rehabilitacji.

Prawo do zasiłku wyrównawczego ustaje:

1) z dniem zakończenia rehabilitacji zawodowej i przesunięcia do innej pracy, nie później jednak niż po 24 miesiącach od dnia, w którym ubezpieczony będący pracownikiem podjął rehabilitację,

2) jeżeli z uwagi na stan zdrowia ubezpieczonego będącego pracownikiem rehabilitacja zawodowa stała się niecelowa.

Zasiłek wyrównawczy nie przysługuje ubezpieczonemu będącemu pracownikiem, uprawnionemu do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy.

Dodatek pielęgnacyjny – przysługuje na zasadach i w wysokości określonej w ustawie o emeryturach i rentach z FUS. Dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat życia, z tym że osobie uprawnionej do emerytury lub renty przebywającej w domu pomocy społecznej, w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym dodatek pielęgnacyjny nie przysługuje, chyba że przebywa poza tą placówką przez okres dłuższy niż 2 tygodnie w miesiącu.

Obecnie dodatek pielęgnacyjny wynosi 153,19 zł miesięcznie. 

Pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych (o ile nie są refundowane na podstawie odrębnych przepisów), na które ubezpieczony został skierowany przez lekarza orzecznika na wniosek lekarza prowadzącego oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne w zakresie określonym ustawą.

Koszty pokrywane są ze środków funduszu wypadkowego tj. funduszu wyodrębnionego w ramach FUS, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych. Świadczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne realizowane są przez placówki medyczne wybrane przez ZUS.

Linki sponsorowane

Zasiłek wyrównawczy

Zasiłek wyrównawczy przysługuje ubezpieczonemu będącemu pracownikiem ze zmniejszoną sprawnością do pracy, wykonującemu pracę:

1)   w zakładowym lub między zakładowym ośrodku rehabilitacji zawodowej,

2)  u pracodawcy na wyodrębnionym stanowisku pracy, dostosowanym do potrzeb adaptacji lub przyuczenia do określonej pracy

jeżeli jego miesięczne osiągane podczas rehabilitacji wynagrodzenie jest niższe od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Zasiłek wyrównawczy stanowi różnicę między przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem  ustalonym według zasad obowiązujących przy  obliczaniu  podstawy wymiaru zasiłku  chorobowego, a miesięcznym wynagrodzeniem osiągniętym za pracę w warunkach rehabilitacji zawodowej.

O potrzebie przeprowadzenia  rehabilitacji zawodowej orzeka wojewódzki ośrodek medycyny pracy lub lekarz orzecznik ZUS.

Zasiłek wyrównawczy przysługuje przez okres rehabilitacji.

Prawo do zasiłku wyrównawczego ustaje:

1) z dniem zakończenia rehabilitacji zawodowej i przesunięcia do innej pracy, nie później jednak niż po 24 miesiącach od dnia, w którym ubezpieczony będący pracownikiem podjął rehabilitację,

2) jeżeli z uwagi na stan zdrowia ubezpieczonego będącego pracownikiem rehabilitacja zawodowa stała się niecelowa.

Zasiłek wyrównawczy nie przysługuje ubezpieczonemu będącemu pracownikiem, uprawnionemu do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy.

Linki sponsorowane

Zasiłek opiekuńczy

Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu podlegającemu obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:

1. dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku:

a)     nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza,

b)    porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi sprawowanie opieki,

c)     pobytu małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej,

2. chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat,

3. innym chorym członkiem rodziny (małżonek rodzice, teściowie, dziadkowie, wnuki rodzeństwo, dzieci pow. 14 lat- jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym).

Zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres zwolnienia od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki, nie dłużej jednak niż przez okres:

1.     60 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad  dzieckiem zdrowym  w wieku do  8 lat lub dzieckiem chorym w wieku do 14 lat,

2.     14 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad innymi członkami rodziny.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje łącznie na opiekę nad dziećmi i innymi członkami rodziny w wymiarze maksymalnie 60 dni rocznie.

Miesięczny zasiłek opiekuńczy wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku.

Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Nie dotyczy to jednak opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat.

Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje również (analogiczne stosowanie przepisów o zasiłku chorobowym):

-         za okresy, w których ubezpieczony na podstawie przepisów o wynagradzaniu, zachowuje prawo do wynagrodzenia. Okresy te wlicza się do okresu zasiłkowego.

-         za okresy urlopu bezpłatnego, urlopu wychowawczego, tymczasowego aresztowania, odbywania kary pozbawienia wolności (chyba, że pracuje odpłatnie na podstawie skierowania). Powyższych okresów nie wlicza się do okresu zasiłkowego.

-         jeżeli ubezpieczony wykorzystuje zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z jego celem lub wykonuje pracę zarobkową

 Linki sponsorowane

czwartek, 20 sierpnia 2009

Zasiłek macierzyński

Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego:

1)     urodziła dziecko,

2) przyjęła dziecko w wieku do 1 roku na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia. Przepis ten stosuje się odpowiednio do ubezpieczonego.

3)     przyjęła dziecko w wieku do 1 roku na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej pełniącej zadania pogotowia rodzinnego. Przepis ten stosuje się odpowiednio do ubezpieczonego.

 W przypadku gdy prawo do zasiłku macierzyńskiego powstało w okresie urlopu wychowawczego, zasiłek macierzyński przysługuje za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, która przypada po porodzie.

Ponadto w razie śmierci ubezpieczonej lub porzucenia przez nią dziecka zasiłek przysługuje także ubezpieczonemu - ojcu dziecka lub innemu ubezpieczonemu, jeżeli przerwą zatrudnienie lub inną działalność zarobkową  w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka przysługuje przez okres ustalony przepisami Kodeksu Pracy jako okres urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

Wysokość zasiłku macierzyńskiego wynosi 100% podstawy jego wymiaru. Podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego ustala się na takich samych zasadach jak podstawę wymiaru zasiłku chorobowego.

Zasiłek macierzyński przysługuje również po ustaniu ubezpieczenia chorobowego jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży 1) wskutek upadłości lub likwidacji pracodawcy, 2) naruszeniem prawa stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu.

Ubezpieczonej będącej pracownica, z którą rozwiązano stosunek pracy w okresie ciąży z powodu likwidacji lub upadłości pracodawcy i nie zapewniono innego zatrudnienia przysługuje do dnia porodu zasiłek w wysokości zasiłku macierzyński.

W przypadku przedłużenia umowy o pracę z pracownicą w ciąży do dnia porodu – zasiłek macierzyński przysługuje po ustaniu ubezpieczenia.

Zasiłek macierzyński nie przysługuje(analogiczne stosowanie przepisów o zasiłku chorobowym):

    Za okresy, w których ubezpieczony na podstawie przepisów o wynagradzaniu, zachowuje prawo do wynagrodzenia. Okresy te wlicza się do okresu zasiłkowego,

za okres urlopu bezpłatnego, tymczasowego aresztowania, odbywania kary pozbawienia wolności.

Linki sponsorowane

Zasiłek chorobowy – okres ubezpieczenia, okres zasiłkowy

Powstanie niezdolności do pracy z powodu choroby oznacza utratę prawa do wynagrodzenia, które zgodnie z Kodeksem pracy przysługuje za pracę wykonaną. Rolą zasiłku jest więc zastąpienie tych nie osiągniętych z powodu choroby zarobków. Jeżeli jednak przepisy pozwalają pracownikowi na zachowanie prawa do wynagrodzenia  to zasiłek nie przysługuje.

Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie tzw. okresu wyczekiwania tj.:

1)    po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego - jeżeli podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu,

2)  po upływie 180 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego - jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie, (np. z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia lub współpracy przy jej wykonywaniu).

Do okresów ubezpieczenia chorobowego, od którego uzależnione jest prawo do zasiłku chorobowego wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, zarówno obowiązkowe jak i dobrowolne, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

 Od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego (a więc bez okresu wyczekiwania) prawo do zasiłku chorobowego przysługuje:

1.    absolwentom szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych,

2.     jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,

3.    ubezpieczonym obowiązkowo, którzy mają wcześniejszy co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego,

4.     posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji.

Zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Na równi  z niezdolnością traktuje się niemożność wykonywania pracy: 1) w wyniku decyzji wydanej przez właściwy organ na podst. przepisów o chorobach zakaźnych i zakażeniach; 2)z powodu przebywania w zakładzie lecznictwa odwykowego w celu leczenia uzależnienia alkoholowego, od środków odurzających lub subst. psychotropowych; 3) wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów.

Zasiłek chorobowy przysługuje również osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała: 1) nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego, 2) nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego - w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby.

Zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby lub niemożności wykonywania pracy nie dłużej jednak niż przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została gruźlicą - nie dłużej niż przez 270 dni (okres zasiłkowy).

Zasiłek chorobowy przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy.

Miesięczny zasiłek chorobowy,  wynosi:

-       80% podstawy wymiaru zasiłku

-        70% za pobyt w szpitalu - wysokość ta  nie dotyczy przypadków, gdy równocześnie będą miały miejsce okoliczności uzasadniające wypłatę zasiłku w wysokości 100%. Zasiłek przysługuje wówczas w wysokości 100% mimo, że ubezpieczony przebywa w szpitalu.

-       100% podstawy wymiaru zasiłku, jeżeli niezdolność do pracy:

1) przypada w okresie ciąży,

2) powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy,

3) powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.. Przez pojęcie "wynagrodzenie" należy rozumieć przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe po odliczeniu potrąconych przez płatnika składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe.  Do ustalenia postawy wymiaru przyjmuje się więc przychód pracownika "nieubruttowiony" (nie uwzględniający kwoty składek), ale przed potrąceniem podatku od dochodów osób fizycznych .

Zasiłek chorobowy nie przysługuje ubezpieczonemu.

       Za okresy niezdolności do pracy, w których ubezpieczony na podstawie przepisów o wynagradzaniu, zachowuje prawo do wynagrodzenia. Okresy te wlicza się do okresu zasiłkowego.

     za okresy niezdolności w czasie urlopu bezpłatnego, urlopu wychowawczego, tymczasowego aresztowania, odbywania kary pozbawienia wolności (chyba, że pracuje odpłatnie na podstawie skierowania). Powyższych okresów niezdolności do pracy nie wlicza się do okresu zasiłkowego.

       po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy: ma prawo do emerytury lub renty z tyt. niezdolności do pracy, kontynuuje lub podejmuje działalność zarobkową, nie nabyła prawa do zasiłku w kresie ubezpieczenia (30 dni obowiązkowego, albo 180 dni dobrowolnego ubezpieczenia), ma prawo do zasiłku dla bezrobotnych lub przedemerytalnego, podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników.

       za cały okres niezdolności do pracy, jeżeli niezdolność ta spowodowana została w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia popełnionego przez tego ubezpieczonego. Okoliczności, o których mowa wyżej, stwierdza się na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu. 

        którego niezdolność do pracy spowodowana została nadużyciem alkoholu -  zasiłek chorobowy nie przysługuje wówczas za okres pierwszych 5 dni tej niezdolności.

 Ubezpieczony wykorzystujący zwolnienie w sposób niezgodny z jego celem lub podejmuje pracę zarobkową traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia.

Linki sponsorowane

Zasiłek chorobowy – wypadek przy pracy/ choroba zawodowa

Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje ubezpieczonemu, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową w wymiarze 182 dni niezależnie od okresu podlegania ubezpieczeniu, od pierwszego dnia niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową (nie ma tzw. "okresu wyczekiwania", jak w przypadku zasiłku chorobowego wypłacanego z ubezpieczenia chorobowego. Pracownikom prawo do zasiłku chorobowego wypłacanego z ubezpieczenia chorobowego przysługuje bowiem dopiero za czas niezdolności do pracy trwającej łącznie dłużej niż 33 dni), ale nie przysługuje za okresy niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem lub choroba zawodową, za które ubezpieczony na podstawie odrębnych przepisów zachowuje prawo do wynagrodzenia, uposażenia, stypendium. Zasiłek chorobowy wynosi 100% podstawy wymiaru, tzn. kwoty będącej podstawą wymiaru na ubezpieczenie wypadkowe (która dla ubezpieczonych będących pracownikami stanowi otrzymywane wynagrodzenie) Prawo do zasiłku ustala oraz zasiłek ten wypłaca : 1) płatnik składek jeżeli jest zobowiązany do ustalania prawa do zasiłków w razie choroby i macierzyństwa i ich wypłaty; 2) ZUS w pozostałych przypadkach.

Linki sponsorowane

Zabezpieczenia rzeczowe należności z tytułu składek ZUS

Zgodnie z art. 26 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład ma prawo do występowania z wnioskiem o założenie księgi wieczystej dla nieruchomości dłużnika zalegającego z opłatą należności z tytułu składek także wtedy, gdy dłużnikiem jest państwowa jednostka organizacyjna nie będąca jednostką budżetową.

Wystawione przez Zakład dokumenty stwierdzające istnienie należności z tytułu składek oraz jej wysokość są podstawą wpisu hipoteki do księgi wieczystej nieruchomości stanowiącej własność zobowiązanego. Jeżeli nieruchomość nie posiada księgi wieczystej, zabezpieczenie jest dokonywane przez złożenie tych dokumentów do zbioru dokumentów.

Dla zabezpieczenia należności z tytułu składek Zakładowi przysługuje hipoteka przymusowa na wszystkich nieruchomościach dłużnika. Podstawą ustanowienia hipoteki przymusowej jest doręczona decyzja o określeniu wysokości należności z tytułu składek, o odpowiedzialności osoby trzeciej lub o odpowiedzialności następcy prawnego.

Przedmiotem hipoteki przymusowej poza nieruchomościami dłużnika może być:

1)  część ułamkowa nieruchomości, jeżeli stanowi udział dłużnika,

2)  nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej dłużnika i jego małżonka,

3)  nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej wspólników spółki cywilnej lub część ułamkowa nieruchomości stanowiąca udział wspólników spółki cywilnej - w przypadku gdy dłużnikiem jest spółka.

Przedmiotem hipoteki przymusowej jest również:

1)  użytkowanie wieczyste, w tym budynki i inne urządzenia znajdujące się na użytkowanym terenie, stanowiące własność użytkownika wieczystego,

2)  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,

3)  spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,

4)  prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej (prawo do lokalu mieszkalnego w domu budowanym przez spółdzielnię mieszkaniową w celu przeniesienia jego własności na członka spółdzielni),

5)  wierzytelność zabezpieczona hipoteką.

Do hipoteki przymusowej określonej powyżej stosuje się odpowiednio przepisy o hipotece na nieruchomości.

Do hipoteki na rzecz Zakładu stosuje się odpowiednio przepisy ustawy - Ordynacja podatkowa, dotyczące hipoteki przymusowej.

 Zgodnie z art. 36 Ordynacji podatkowej w zw. z art. 26 ust. 4 ustawy o sus hipoteka przymusowa jest skuteczna wobec każdorazowego właściciela przedmiotu hipoteki i przysługuje jej pierwszeństwo zaspokojenia przed hipotekami ustanowionymi dla zabezpieczenia innych należności, normy tej nie stosuje się, jeżeli przedmiot hipoteki przymusowej ustanowionej dla zabezpieczenia należności z tytułu składek jest obciążony hipoteką ustanowioną dla zabezpieczenia należności z tytułu kredytu bankowego, a także w sytuacji, gdy wierzytelność z takiego kredytu została zbyta na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych, w tym przypadku o pierwszeństwie zaspokojenia decyduje kolejność wniosków o dokonanie wpisów.

 Zgodnie z dominującym obecnie poglądem orzecznictwa hipoteka ustanowiona na podstawie doręczonej decyzji Zakładu jest hipoteką przymusową kaucyjną zgodnie z art. 111 w zw. z art. 110 ustawy z dn. 06 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece. Podstawą do ustanowienia hipoteki przymusowej zwykłej stanowi wyłącznie tytuł wykonawczy, zgodnie z art. 109 w.w ustawy.

Zgodnie z art. 27 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych należności z tytułu składek są zabezpieczone ustawowym prawem zastawu na wszystkich będących własnością dłużnika oraz stanowiących współwłasność łączną dłużnika i jego małżonka rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych. Do zastawu tego stosuje się odpowiednio przepisy ustawy - Ordynacja podatkowa, dotyczące zastawów skarbowych. Wpisu w/w zastawów dokonuje się do rejestru zastawów skarbowych prowadzonego na podstawie art. 43 ustawy - Ordynacja podatkowa.

Zgodnie z art. 43 i 44 Ordynacji podatkowej:

Rejestry zastawów skarbowych prowadzone są przez naczelników urzędów skarbowych. Centralny Rejestr Zastawów Skarbowych prowadzi minister właściwy do spraw finansów publicznych.

Wpis zastawu skarbowego do rejestru dokonywany jest na podstawie doręczonej decyzji:

1)  ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego;

2)  określającej wysokość zobowiązania podatkowego;

3)  określającej wysokość odsetek za zwłokę;

4)  o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta;

5)  o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej;

6)  o odpowiedzialności spadkobiercy;

7)  określającej wysokość zwrotu podatku.

Dla zobowiązań podatkowych powstających w sposób przewidziany w art. 21 § 1 pkt 1 (Zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania – takimi zobowiązaniami są należności z tytułu składek) podstawę wpisu zastawu skarbowego stanowi również deklaracja, jeżeli wykazane w niej zobowiązanie podatkowe nie zostało wykonane. Wpis zastawu skarbowego nie może być dokonany wcześniej niż po upływie 14 dni od upływu terminu płatności zobowiązania podatkowego.

Linki sponsorowane

Wypadek przy pracy

Stosownie do art. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,

2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,

3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

1) Nagłość zdarzenia: - zdarzenie występuje w bardzo krótkim czasie, (np. wybuch, zawalenie się ściany, upadek z wysokości), jest nieprzewidywalne, nie dające się uniknąć,

2) Przyczyna zewnętrzna wypadku: - przyczyna musi istnieć poza pracownikiem, nie może wynikać z indywidualnych cech jego organizmu (chorób, schorzeń, predyspozycji do choroby). Do typowych czynników zewnętrznych należy: hałas, promieniowanie, działanie maszyn, wybuch działanie wysokiej lub niskiej temperatury, silny stres.

Przyczyna zewnętrzna nie musi być jedyna przyczyną wypadku przy pracy. Wystarczy, że pojawi się w zespole przyczyn, które do tego wypadku doprowadziły. Jeżeli przyczyna zewnętrzna występuje w zbiegu z przyczyną wewnętrzną, to do uznania  danego zdarzenia za wypadek przy pracy wystarczy, jeżeli zostanie wykluczone, że bez tego czynnika zewnętrznego nie doszłoby do skutku w postaci uszczerbku na zdrowiu.

W orzecznictwie przyjmuje się, że istotne pogorszenie się stanu zdrowia lub śmierć podczas pracy, które nastąpiły na tle stwierdzonych u pracownika schorzeń samoistnych, nie wyłączają same przez się uznania zdarzenia za wypadek przy pracy, jeżeli w stanie faktycznym danej sprawy ujawniły się fakty o charakterze przyczyny zewnętrznej, z którymi pozostaje w związku określony skutek.

3) Związek wypadku z pracą: - związek ten będzie miał miejsce, zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy wypadkowej, gdy wypadek nastąpi

podczas wykonywania przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych lub w związku z ich wykonywaniem.

Jeśli w czasie i miejscu przeznaczonym na pracę, pracownik robi to, co nie należy do jego obowiązków pracowniczych, zrywa tym samym związek wypadku z pracą. W takiej sytuacji pracodawca nie poniesie odpowiedzialności za skutki wypadku.

podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet wówczas, gdy do ich wykonania nie otrzymał stosownego polecenia.

Wypadkiem przy pracy może być również zdarzenie, które ma miejsce w sytuacji, gdy pracownik nie wykonuje zwykłych czynności pracowniczych, działa jednak na rzecz (a więc w interesie) pracodawcy, choćby nie otrzymał do tego wyraźnego polecenia od pracodawcy czy przełożonego. 

w czasie, w którym pracownik pozostawał do dyspozycji pracodawcy w drodze między jego siedzibą a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Na równi z wypadkiem przy pracy w zakresie świadczeń przewidzianych traktuje się wypadek któremu pracownik uległ (art.3 ust.2):

w czasie podróży służbowej, w okolicznościach innych niż spełniające kryteria wypadku przy pracy, chyba że wypadek spowodowany został postępowanie pracownika, które nie pozostaje w związku  z wykonywaniem powierzonych mu zadań.

podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony,

przy wykonywaniu zadań zleconych  przez działające u pracodawcy organizacje związkowe

Poza regulacją ustawy znalazły się wypadki w drodze do i z pracy. Obecnie świadczenia z tego tytułu zostały włączone do świadczeń wypłacanych z ubezpieczenia rentowego i chorobowego.  

4)  negatywny skutek w organizmie pracownika, upośledzenie czynności organizmu - wypadkiem  przy pracy  będzie tylko  takie zdarzenie , które powoduje
śmierć lub uraz;
ustawodawca eliminuje zatem tzw. wypadki bezurazowe, które z punktu widzenia ubezpieczenia społecznego nie mają  znaczenia.

Kategorie wypadków przy pracy:

Śmiertelny wypadek przy pracy - w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku.

Ciężki wypadek przy pracy - w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.

Zbiorowy wypadek przy pracy – gdy w wyniku tego samego zdarzenia wypadkowi uległy co najmniej dwie osoby.

Linki sponsorowane

Prawo pracownika do świadczeń tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych

Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych nie przyjmuje cywilistycznej metody miarkowania odszkodowania w razie przyczynienia się poszkodowanego do wystąpienia szkody lub jej powiększenia. Według zasad przyjętych przez ustawę odszkodowanie należy się w zryczałtowanej wysokości wynikającej z przepisów albo w ogóle nie przysługuje. Surowość tej reguły zostaje jednak złagodzona poprzez to, że działa ona  tylko w stosunku do samego poszkodowanego, któremu można postawić zarzut nagannego zachowania określonego w ustawie, i na tej podstawie uwolnić się od konieczności wypłacenia któregokolwiek ze świadczeń przewidzianych ustawą wypadkową, zaś odpowiedzialności pracodawcy nie wyłącza ani siła wyższa, ani wina osoby trzeciej.

Zgodnie z treścią art. 21 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, świadczenia w niej określone nie przysługują pracownikowi, jeśli:

wyłączną przyczyną wypadku przy pracy, było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.

Zarzut rażącego niedbalstwa będzie można wykazać, gdy pracownik nie wykazał minimum staranności wymaganej w danej sytuacji, aby zastosować się do przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia. Umyślne naruszenie lub rażąca niedbałość powinny być wyłączną przyczyną wypadku przy pracy. Stwierdzenie jakiegokolwiek zaniedbania ze strony pracodawcy uniemożliwi zastosowanie przepisu art. 21 ustawy wypadkowej.

ubezpieczony będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku. Jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że ubezpieczony znajdował się w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, płatnik składek (np.: pracodawca, zleceniodawca) kieruje ubezpieczonego na badanie niezbędne do ustalenia zawartości alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych w organizmie. Ubezpieczony jest obowiązany poddać się temu badaniu. Odmowa poddania się badaniu lub inne zachowanie uniemożliwiające jego przeprowadzenie powoduje pozbawienie prawa do świadczeń, chyba że ubezpieczony udowodni, że miały miejsce przyczyny, które uniemożliwiły poddanie się temu badaniu. Koszty badań zwracane są kierującemu na te badania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, z tym że koszty tych badań ponosi ubezpieczony, gdy potwierdzone zostanie użycie środków odurzających lub substancji psychotropowych.

Linki sponsorowane

Wykroczenia płatnika składek ZUS

Zgodnie z art. 98 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych kto, jako płatnik składek albo osoba obowiązana do działania w imieniu płatnika:

1.     nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie,

2.     nie zgłasza wymaganych ustawą danych lub zgłasza nieprawdziwe dane albo udziela w tych sprawach nieprawdziwych wyjaśnień lub odmawia ich udzielenia,

3.     udaremnia lub utrudnia przeprowadzenie kontroli,

4.     nie dopełnia obowiązku wypłacania świadczeń z ubezpieczeń społecznych i zasiłków finansowanych z budżetu państwa albo wypłaca je nienależnie,

5.     nie prowadzi dokumentacji związanej z obliczaniem składek oraz z wypłatą świadczeń z ubezpieczeń społecznych,

6.     nie dopełnia obowiązku przesyłania deklaracji rozliczeniowych oraz imiennych raportów miesięcznych w przewidzianym terminie,

7.     nie stwierdza nieprawidłowości w imiennym raporcie miesięcznym w terminie określonym w art. 41 ust. 7 (płatnik składek jest zobowiązany dokonać sprawdzenia prawidłowości danych przekazanych do Zakładu w imiennym raporcie miesięcznym dotyczącym danego roku kalendarzowego nie później niż do dnia 30 kwietnia następnego roku kalendarzowego).

8.     nie dopełnia obowiązku przekazywania dokumentów związanych z ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym w formie określonej w art. 47a ust. 1 i 2 (co do zasady przekazywanie wszystkich dokumentów następuje poprzez teletransmisje danych w formie dokumentu elektronicznego z aktualnego programu informatycznego udostępnionego przez Zakład "płatnik". Płatnicy składek rozliczający składki nie więcej niż za 5 osób mogą przekazywać dokumenty w formie dokumentu pisemnego według ustalonego wzoru albo w formie wydruku z aktualnego programu informatycznego udostępnionego przez Zakład).

podlega karze grzywny do 5.000 złotych.

Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynów opisanych powyżej przy opłacaniu składek lub dokonywaniu wpłat z innych tytułów, do których poboru obowiązany jest Zakład - składki na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dn. 30.09. 2003 roku (I KZP 24/03,OSNKW 2003/9-10/80) organom Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (upoważnionym przez nie osobom) - na podstawie art. 66 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. 17 § 3 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia z 24 sierpnia 2001 roku - przysługują uprawnienia oskarżyciela publicznego w sprawach o wykroczenia, które zostały ujawnione w zakresie działania Zakładu, i w których wystąpił on z wnioskiem o ukaranie.

Wniesienie wniosku o ukaranie za wykroczenie z art. 98 do Sądu Rejonowego poprzedzone jest każdorazowo zgodnie z art. 54  Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia czynnościami wyjaśniającymi, mającymi na celu ustalenie, czy istnieją podstawy do wystąpienia z wnioskiem o ukaranie oraz zebranie danych niezbędnych do sporządzenia wniosku o ukaranie.

Linki sponsorowane

Wstępne badanie sprawy w spr. z zakresu ubezpieczeń społecznych

Zgodnie art. 467 kpc niezwłocznie po wniesieniu sprawy przewodniczący lub wyznaczony przez niego sędzia dokonuje jej wstępnego badania.

Wstępne badanie sprawy polega na ustaleniu, czy pismo wszczynające postępowanie sądowe spełnia niezbędne wymagania, pozwalające nadać mu dalszy bieg, oraz na podjęciu czynności umożliwiających rozstrzygnięcie sprawy na pierwszym posiedzeniu.

Po wstępnym badaniu sprawy przewodniczący wzywa do usunięcia braków formalnych pisma tylko wówczas, gdy braki te nie dadzą się usunąć w toku czynności wyjaśniających.

Jeżeli w toku wstępnego badania sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych okaże się, że występują istotne braki w materiale, a przeprowadzenie jego uzupełnienia w postępowaniu sądowym byłoby połączone ze znacznymi trudnościami, przewodniczący lub wyznaczony przez niego sędzia może zwrócić organowi rentowemu akta sprawy w celu uzupełnienia materiału sprawy. To samo dotyczy wypadku, w którym decyzja organu rentowego nie zawiera:

    1)    podstawy prawnej i faktycznej,

    2)    wskazania sposobu wyliczenia świadczenia,

    3)    stosownego pouczenia o skutkach prawnych decyzji i trybie jej zaskarżenia.

Na zarządzenie przewodniczącego lub wyznaczonego przez niego sędziego wydane w trybie art. 467 § 4 kpc o zwrocie akt organowi rentowemu w celu uzupełnienia materiału sprawy, zażalenie nie przysługuje.

Linki sponsorowane

Właściwość rzeczowa i miejscowa sądów w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych

Właściwość rzeczową sądów w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych określa Art. 4778 kpc, który stanowi, iż do właściwości sądów okręgowych należą sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych, z wyjątkiem spraw, dla których zastrzeżona jest właściwość sądów rejonowych.

Do właściwości sądów rejonowych należą sprawy:

    1)    o zasiłek chorobowy, wyrównawczy, opiekuńczy, macierzyński, porodowy, pogrzebowy, rodzinny oraz o dodatki do zasiłku rodzinnego,

    2)    o świadczenie rehabilitacyjne,

    3)    o odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy w gospodarstwie rolnym, wypadku w drodze do pracy lub z pracy, wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, wypadku lub choroby zawodowej pozostającej w związku z czynną służbą wojskową albo służbą w Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Służbie Więziennej, Państwowej Straży Pożarnej i Służbie Celnej,

    4)    o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności,

    5)    o świadczenie z tytułu funduszu alimentacyjnego.

W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych właściwy do rozpoznania sprawy jest sąd, w którego okręgu ma miejsce zamieszkania strona odwołująca się od decyzji wydanej przez organ rentowy.

W sprawach, w których nie można określić właściwości sądu według przepisów paragrafów poprzedzających, jak również w sprawach, w których ubezpieczony zamieszkały na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej otrzymuje świadczenie wypłacane przez wyznaczoną przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jednostkę organizacyjną tego Zakładu, właściwy jest sąd, w którego okręgu ma siedzibę organ rentowy. Sąd właściwy może na zgodny wniosek stron przekazać sprawę do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu, rozpoznającemu sprawy z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych, jeżeli przemawiają za tym względy celowości. Postanowienie w tym przedmiocie może zapaść na posiedzeniu niejawnym. Sąd, któremu sprawa została przekazana, jest związany postanowieniem sądu przekazującego. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, w których wniesiono odwołanie od decyzji Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, wojskowego organu emerytalnego albo organu emerytalnego właściwego w stosunku do funkcjonariuszy Służby Więziennej, właściwy jest sąd, w którego okręgu ma siedzibę ten organ. – art. 461 § od 2 do 3 kpc.

W sprawach o roszczenia ze stosunków prawnych między członkami otwartych funduszy a tymi funduszami lub ich organami orzekają sądy ubezpieczeń społecznych właściwe dla miejsca zamieszkania członka funduszu – art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 roku o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. 

Linki sponsorowane

Uprawnienia przysługujące inspektorowi kontroli ZUS w trakcie przeprowadzania kontroli

Zgodnie z art. 87 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity) w trakcie przeprowadzania kontroli inspektor kontroli Zakładu ma prawo:

  1. badać wszelkie księgi, dokumenty finansowo-księgowe i osobowe oraz inne nośniki informacji związane z zakresem kontroli;
  2. )dokonywać oględzin i spisu składników majątku płatników składek zalegających z opłatą należności z tytułu składek;
  3. zabezpieczać zebrane dowody;
  4. żądać udzielania informacji przez płatnika składek i ubezpieczonego;
  5. )legitymować osoby w celu ustalenia ich tożsamości, jeśli jest to niezbędne dla potrzeb kontroli;
  6. przesłuchiwać świadków;
  7. przesłuchiwać płatnika składek i ubezpieczonego, jeżeli z powodu braku lub po wyczerpaniu innych środków dowodowych pozostały niewyjaśnione okoliczności mające znaczenie dla postępowania kontrolnego.

2. Inspektor kontroli Zakładu wykorzystuje dla celów kontroli informacje zawarte na kontach ubezpieczonych i na kontach płatników składek.

Linki sponsorowane

Umorzenia należności z tytułu składek na ZUS

Zgodnie z art. 28 należności z tytułu składek mogą być umarzane w całości lub w części przez Zakład tylko w przypadku ich całkowitej nieściągalności, z zastrzeżeniem ust. 3a art. 28, o czym poniżej.

Całkowita nieściągalność zachodzi, gdy:

1.     dłużnik zmarł nie pozostawiając żadnego majątku lub pozostawił ruchomości nie podlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty stanowiącej trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia i jednocześnie brak jest następców prawnych oraz nie ma możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie,

2.     sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika lub umorzył postępowanie upadłościowe z przyczyn, o których mowa w art. 13 i art. 361 pkt 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, Sąd umorzy postępowanie upadłościowe, jeżeli majątek pozostały po wyłączeniu z niego przedmiotów majątkowych dłużnika obciążonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania),

3.     nastąpiło zaprzestanie prowadzenia działalności przy jednoczesnym braku majątku, z którego można egzekwować należności, małżonka, następców prawnych, możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa,

4.     nie nastąpiło zaspokojenie należności w zakończonym postępowaniu likwidacyjnym,

5.     wysokość nieopłaconej składki nie przekracza kwoty kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym,

6.     naczelnik urzędu skarbowego lub komornik sądowy stwierdził brak majątku, z którego można prowadzić egzekucję,

7.     jest oczywiste, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwot przekraczających wydatki egzekucyjne. 

Wyjątkiem od zasady "całkowitej nieściągalności" jest zapis ust. 3a w/w artykułu, który stanowi, iż należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne ubezpieczonych będących równocześnie płatnikami składek na te ubezpieczenia (np. osoby prowadzące jednoosobowo działalność gospodarczą w stosunku do składek, które winny opłacać za siebie) mogą być w uzasadnionych przypadkach umarzane pomimo braku ich całkowitej nieściągalności. Otwarty katalog uzasadnionych przypadków zawiera niżej wymienione rozporządzenie.

Zgodnie z § 3 ust. 1 Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003 roku w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (Dz.U. Nr 141, poz. 1365) Zakład może umorzyć należności z tytułu składek, jeżeli zobowiązany wykaże, że ze względu na stan majątkowy i sytuację rodzinną nie jest w stanie opłacić tych należności, ponieważ pociągnęłoby to zbyt ciężkie skutki dla zobowiązanego i jego rodziny, w szczególności w przypadku:

1)  gdy opłacenie należności z tytułu składek pozbawiłoby zobowiązanego i jego rodzinę możliwości zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych;

2)  poniesienia strat materialnych w wyniku klęski żywiołowej lub innego nadzwyczajnego zdarzenia powodujących, że opłacenie należności z tytułu składek mogłoby pozbawić zobowiązanego możliwości dalszego prowadzenia działalności;

3)  przewlekłej choroby zobowiązanego lub konieczności sprawowania opieki nad przewlekle chorym członkiem rodziny, pozbawiającej zobowiązanego możliwości uzyskiwania dochodu umożliwiającego opłacenie należności.

Przepis ten ma zastosowanie także do następców prawnych płatnika składek, którym Zakład wydał decyzję o zakresie odpowiedzialności za zobowiązania z tytułu tych składek, albo osób trzecich, na które decyzją Zakładu przeniesiona została odpowiedzialność za zobowiązania płatnika składek z tytułu tych składek.

W przypadku natomiast, gdy dłużnik zmarł nie pozostawiając żadnego majątku lub pozostawił ruchomości nie podlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty stanowiącej trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia i jednocześnie brak jest następców prawnych oraz nie ma możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie, decyzję umarzającą należności z tytułu składek pozostawia się w aktach sprawy.

Umorzenie składek powoduje także umorzenie odsetek za zwłokę, kosztów upomnienia i dodatkowej opłaty.

Od decyzji w sprawach o umorzenie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, odwołanie do sądu nie przysługuje. Stronie przysługuje prawo do wniesienia wniosku do Prezesa Zakładu o ponowne rozpatrzenie sprawy, na zasadach dotyczących decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra. Do wniosku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji, określone w Kodeksie postępowania administracyjnego.

Co istotne, postępowanie o umorzenie zaległości z tytułu składek na ZUS może być prowadzone tylko wówczas, gdy stan zaległości nie budzi wątpliwości. Postępowanie o umorzenie należności nie jest bowiem trybem, w którym może być korygowana wysokość odsetek lub należności głównej. (wyrok WSA w Warszawie z dnia 23 maja 2006 roku, III SA/Wa 1013/06). Co więcej, orzeczenie w przedmiocie umorzenia należności nie może mieć charakteru orzeczenia co do zasady, lecz winno przybierać postać skonkretyzowaną, odnosić się do ściśle określonych należności i to ujętych kwotowo. (wyrok WSA w Warszawie z dnia 23 lutego 2006 roku).

Linki sponsorowane

Kiedy nie przysługuje świadczenie z tyt. wypadku przy pracy lub choroby zawodowej

Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych nie przyjmuje cywilistycznej metody miarkowania odszkodowania w razie przyczynienia się poszkodowanego do wystąpienia szkody lub jej powiększenia. Według zasad przyjętych przez ustawę odszkodowanie należy się w zryczałtowanej wysokości wynikającej z przepisów albo w ogóle nie przysługuje. Surowość tej reguły zostaje jednak złagodzona poprzez to, że działa ona  tylko w stosunku do samego poszkodowanego, któremu można postawić zarzut nagannego zachowania określonego w ustawie, i na tej podstawie uwolnić się od konieczności wypłacenia któregokolwiek ze świadczeń przewidzianych ustawą wypadkową, zaś odpowiedzialności pracodawcy nie wyłącza ani siła wyższa, ani wina osoby trzeciej. 

Zgodnie z treścią art. 21 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, świadczenia w niej określone nie przysługują pracownikowi, jeśli:

wyłączną przyczyną wypadku przy pracy, było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.

Zarzut rażącego niedbalstwa będzie można wykazać, gdy pracownik nie wykazał minimum staranności wymaganej w danej sytuacji, aby zastosować się do przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia. Umyślne naruszenie lub rażąca niedbałość powinny być wyłączną przyczyną wypadku przy pracy. Stwierdzenie jakiegokolwiek zaniedbania ze strony pracodawcy uniemożliwi zastosowanie przepisu art. 21 ustawy wypadkowej.

ubezpieczony będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku. Jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że ubezpieczony znajdował się w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, płatnik składek (np.: pracodawca, zleceniodawca) kieruje ubezpieczonego na badanie niezbędne do ustalenia zawartości alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych w organizmie. Ubezpieczony jest obowiązany poddać się temu badaniu. Odmowa poddania się badaniu lub inne zachowanie uniemożliwiające jego przeprowadzenie powoduje pozbawienie prawa do świadczeń, chyba że ubezpieczony udowodni, że miały miejsce przyczyny, które uniemożliwiły poddanie się temu badaniu. Koszty badań zwracane są kierującemu na te badania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, z tym że koszty tych badań ponosi ubezpieczony, gdy potwierdzone zostanie użycie środków odurzających lub substancji psychotropowych.

Linki sponsorowane

Świadczenia rehabilitacyjne w razie choroby lub macierzyństwa

Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy.

O okolicznościach uzasadniających przyznaje prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, orzeka lekarz orzecznik ZUS. Orzeczenie lekarza orzecznika stanowi podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczenia rehabilitacyjnego.

Świadczenie rehabilitacyjne wynosi 90% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres pierwszych trzech miesięcy, 75% tej podstawy za pozostały okres, a jeżeli niezdolność do pracy przypada w okresie ciąży - 100% tej podstawy.

Świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje osobie uprawnionej do

        emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy

       zasiłku dla bezrobotnych

        zasiłku przedemerytalnego

        świadczenia przedemerytalnego

        urlopu dla poratowania zdrowia

Świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje ubezpieczonemu również (analogiczne stosowanie przepisów o zasiłku chorobowym)

        Za okresy niezdolności do pracy, w których ubezpieczony na podstawie przepisów o wynagradzaniu, zachowuje prawo do wynagrodzenia. Okresy te wlicza się do okresu zasiłkowego.

        za okresy niezdolności w czasie urlopu bezpłatnego, urlopu wychowawczego, tymczasowego aresztowania, odbywania kary pozbawienia wolności (chyba, że pracuje odpłatnie na podstawie skierowania). Powyższych okresów niezdolności do pracy nie wlicza się do okresu zasiłkowego.

        po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy: ma prawo do emerytury lub renty z tyt. niezdolności do pracy, kontynuuje lub podejmuje działalność zarobkową, nie nabyła prawa do zasiłku w kresie ubezpieczenia (30 dni obowiązkowego, albo 180 dni dobrowolnego ubezpieczenia), ma prawo do zasiłku dla bezrobotnych lub przedemerytalnego, podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników.

        za cały okres niezdolności do pracy, jeżeli niezdolność ta spowodowana została w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia popełnionego przez tego ubezpieczonego. Okoliczności, o których mowa wyżej, stwierdza się na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu. 

którego niezdolność do pracy spowodowana została nadużyciem alkoholu -  zasiłek chorobowy nie przysługuje wówczas za okres pierwszych 5 dni tej niezdolności.

Linki sponsorowane